De zeevaart is al eeuwenlang van bijzonder belang voor de Nederlanders. Deze band en traditie zie je vandaag terug in de platbodems op het IJsselmeer. Maar het hoeft niet altijd vakantie te zijn op deze traditionele boot, die tegenwoordig meer om schoolreisjes gaat dan om het vervoeren van goederen en vracht. Vaarvakanties op een modern zeilschip - met of zonder schipper - zijn hier net zo populair en bieden alle comfort van de hedendaagse reis.
Huur een jacht in Nederland en maak kennis met Nederlandse havensteden met wereldberoemde namen. Neem bijvoorbeeld Hoorn, dat tegenwoordig aan het bedijkte Markermeer ligt en zijn naam gaf aan de gevreesde Stormkaap. Haarlem is niet alleen een wijk van New York, maar is gesticht door Nederlandse immigranten uit deze stad. Scheepswerf Jongert is gevestigd in Medemblik, vanwaar zij haar veel bewonderde luxe jachten aflevert. Er valt dus veel te ontdekken!
De vertrekhaven voor elke zeiltocht met Scansail is Lemmer. Van daaruit heeft u de keuze uit diverse zeiljachten te huur, waarmee u bijvoorbeeld naar de bestemmingen Enkhuizen, Medemblik of Stavoren kunt.
De afstanden op het IJsselmeer zijn aangenaam kort en ook voor beginners goed te overbruggen. De afstand van kust tot kust is gemiddeld slechts tien zeemijl. Het langste stuk, zo'n 30 mijl, is tussen Kornwerderzand, de sluis naar het wad in het noordoosten, en Lelystad aan de oostelijke doorgang van de Houtribdeich, die het gebied in tweeën splitst. De route is met een redelijke wind in zes uur te beheersen.
Wie langer in het zuidelijk deel wil blijven, kan aanmeren in Durgerdam aan de oostoever. Als u nachtelijke kikkerconcerten niet erg vindt, vindt u rust en afzondering in Durgerdam. Vanaf hier is het nabijgelegen Amsterdam gemakkelijk te bereiken met de bus, en een uitstapje naar Hollands Waterland, een natuurgebied, is de moeite waard met de fiets. De grote overstroming van 1421 heeft hier een vreemd landschap achtergelaten. Het grondwater reikt tot aan de graswortels en verzamelt zich in talloze sloten en poelen.
Als je vanaf het IJsselmeer een sprong op helder water zoekt, moet de klap naar het noorden leiden, naar de havens van het schiereiland Holland. Wellicht blijft het "Witte Paard van Marken", de vuurtoren van het voormalige eiland Marken, aan bakboord liggen. Afgezien van de ietwat ranzig charme van Volendam, checkt u de fijne en overvolle renaissancestad Hoorn af en loopt u de twintig mijl naar Enkhuizen.
Een jacht charteren: Van Holland tot Friesland
Als u de drukte in Enkhuizen en Hoorn wilt vermijden, moet u van de provincie Holland overstappen naar de provincie Friesland aan de oostkant van het IJsselmeer. Met Hindeloopen, Workum en Makkum bij de laatste dijk zijn er genoeg dagelijkse bestemmingen. Als de terugkeer van de boot dringend is, moet de beslissing in het voordeel van Stavoren worden genomen. De wat onopvallende ingang van de Oude Haven wordt gemarkeerd door vier enorme strandvilla's. Ze zullen binnenkort als oriëntatiepunten in de handleidingen worden opgenomen. Aan de zuidkant van de oude haven is ook een rij rode huizen uit de grond opgetrokken. De Smitstraat, een populaire wandelstraat, met zijn kliekwinkeltjes verandert steeds meer in een chique restaurantmijl voor zeilboottoeristen. Daartussenin ligt het Oranjehuis, een van de mooiste schatkamers voor bijzonder nautisch antiek op het IJsselmeer. De ligplaatsen scoren met moderne bevoorradingsfaciliteiten.
De week op het gehuurde jacht is waarschijnlijk voorbij als Stavoren wordt bereikt. Maar misschien had de bemanning zin om kilometers te eten en blijven er een dag of twee over van hun vakantiebudget. Tijd genoeg voor een uitstapje naar de Waddenzee. Op de vrije Noordzee: huidige navigatie, goede deining, maar ook de eindeloze stranden van de Noordzee-eilanden met hun oude vissershavens wachten.
Als de tijd erg kort is, is Texel een aanrader als nabije bestemming. Oudeschild ligt hemelsbreed slechts 14 kilometer van Den Oevers Schleuse aan de westkant van de dijk. Ondanks de uitwijking naar het westen die de getijdenvaargeul dwingt, kan de route in drie uur worden afgelegd. De eilandhaven ligt aan de groene rand van het vasteland. Het is een paar kilometer naar het adembenemende strand. Maar dat is geen probleem. De fiets, fietsen, wordt verzorgd door de aardige kapitein van de nieuwe gastenhaven. En wie weet: misschien wil zo'n korte omweg naar de Watt ervoor zorgen dat je op de volgende Holland-cruise wilt gaan.